Ontslag statutair directeur: redelijke grond voor ontslag?
Het ontslag van een statutair directeur neemt een bijzonder positie in binnen het arbeidsrecht. Zo is de ontslagbescherming die een statutair bestuurder heeft, anders vormgegeven dan bij normale werknemers. Niet anders is daarentegen dat voor een rechtsgeldig ontslag een redelijke grond aanwezig moet zijn. De afwezigheid van een redelijke grond kan de werkgever duur komen te staan.
In dit artikel bespreken we de bijzondere positie van de statutair bestuurder, de eisen van het ontslag van de statutair bestuurder en wordt bijzondere aandacht besteed aan het bestaan van een redelijke grond voor ontslag.
Arbeidsrechtelijke en vennootschapsrechtelijke band van statutair bestuurder
De bijzondere positie van de statutair bestuurder kenmerkt zich door het bestaan van een vennootschapsrechtelijke en arbeidsrechtelijke band die bij een ontslag beiden verbroken moeten worden. Om beiden te kunnen verbreken met één handeling, het ontslagbesluit, is van belang dat sprake is van verweven band en niet een gesplitste band. Van een gesplitste band is sprake als de bestuurder uitsluitend werkzaamheden verricht voor de vennootschap waar hij bestuurder is en geen werkzaamheden verricht voor de vennootschap waarmee hij een arbeidsovereenkomst heeft. In dat geval is naast het ontslagbesluit, ook arbeidsrechtelijke beëindiging nodig.
Let op: controleer altijd of er daadwerkelijk een vennootschapsrechtelijke aanstelling is als statutair bestuurder. Er is pas sprake van een statutair bestuurder als sprake is van een benoeming en aanvaarding van die benoeming.
Geen preventieve ontslagtoets voor statutair bestuurder
De bestuurder kent minder ontslagbescherming dan de normale werknemer. Er geldt geen preventieve toets. Dit betekent dat er geen toestemming van het UWV of ontbinding door de rechtbank nodig is. Ook is geen instemming nodig van de bestuurder. Wel moet er een redelijke grond zijn voor het ontslag, gelden de opzegverboden (bv. ziekte), geldt de herplaatsingsplicht en moet een opzegtermijn in acht genomen worden.
Redelijke grond voor ontslag statutair bestuurder
Er moet een redelijke grond zijn voor een rechtsgeldig ontslag van de statutair bestuurder. Ontbreekt die grond, kan de statutair bestuurder niet verzoeken om herstel van de arbeidsovereenkomst bij de kantonrechter. De bestuurder kan echter wel aanspraak maken op een billijke vergoeding. De vergoeding kan hoog uitvallen. Laat u dan ook altijd adviseren over het ontslag van een statutair bestuurder.
De redelijke grond voor ontslag van een statutair bestuurder kan bijvoorbeeld gelegen zijn in een verschil van inzicht over het te voeren beleid, disfunctioneren, onenigheid met andere bestuurders, of een verlies in vertrouwen vanuit de aandeelhouders. Deze redelijke grond moet opgenomen zijn in het ontslagbesluit.
Let op: aan het ontslagbesluit zijn diverse vennootschapsrechtelijke eisen verbonden (oproeptermijn AvA, adviesrecht en hoorrecht). Onze advocaten kunnen u daar nader over adviseren, alsook over het bestaan van een redelijke grond.
Ter illustratie wordt gewezen op een vonnis van de Rechtbank Overijssel van 29 augustus 2023. De werknemer in deze zaak was in 2014 in dienst getreden en is in 2022 benoemd tot CFO en statutair bestuurder. In 2023 kreeg hij een uitnodiging voor de algemene vergadering van aandeelhouders (AvA). Op de agenda stond zijn ontslag. Werknemer heeft de vergadering niet bijgewoond, maar heeft wel verweer gevoerd. De kantonrechter heeft in de procedure de redelijke grond getoetst. De kantonrechter heeft overwogen dat na de aandelenoverdracht een “andere wind is gaan waaien”. De nieuwe aandeelhouder verwachtte een andere aanpak. De CFO was echter onvoldoende op de hoogte gesteld over de gewenste verwachtingen vanuit de aandeelhouders. Ook was niet kenbaar gemaakt welke veranderingen op welke termijn moesten worden doorgevoerd en of deze veranderingen een permanent karakter hadden. Mede gelet op de autonomie van een bestuurder komt de kantonrechter dit onjuist voor. Pas wanneer duidelijk is dat de bestuurder zich niet wil conformeren aan het te voeren beleid, ontstaat een onwerkbare situatie en kan de arbeidsovereenkomst worden opgezegd.
Kortom, beëindiging van het dienstverband van een statutair bestuurder is niet zonder meer mogelijk. De redelijke grond moet – net zoals bij de gewone werknemer – deugdelijk onderbouwd kunnen worden. Duidelijk moet zijn dat de arbeidsovereenkomst redelijkerwijs niet meer kan worden voortgezet.
Advies over ontslag statutair bestuurder
De arbeidsrecht advocaten van LVH Advocaten te Rotterdam adviseren met grote regelmaat over het ontslag van werknemers, statutair bestuurders en overige zaken met betrekking tot personeel. Heeft u vragen of wilt u meer informatie over het ontslag van werknemers, neem dan contact op met Lisa Kloot van LVH Advocaten.
