Geregeld worden wij gevraagd een zogeheten lawyer’s letter, ook wel advocatenbrief genoemd, voor cliënten op te stellen ten behoeve van de controle van de jaarrekening. In zo’n lawyer’s letter geven de juridische adviseurs van de desbetreffende onderneming verklaringen af betreffende aan hen, in de uitoefening van hun werkzaamheden voor deze ondernemingen, gebleken juridische kwesties, die invloed (kunnen) hebben op de jaarrekening. De vraag is welke betekenis de advocatenbrief heeft voor de accountant in het kader van zijn aansprakelijkheid.
In een procedure die werd gevoerd voor de Rechtbank Noord-Nederland, waarin (onder meer) de controlerend accountant door de curator van een failliet in rechte werd betrokken, deed de desbetreffende accountant, onder meer, een beroep op de lawyer’s letter ter afwering van zijn aansprakelijkheid. Dit beroep mocht hem echter niet baten.
Aansprakelijkstelling accountant
In die procedure heeft de curator het standpunt ingenomen dat de accountant onrechtmatig heeft gehandeld jegens de schuldeisers van de vennootschap, omdat zij, vanaf het jaar dat de vennootschap was veroordeeld tot betaling van een aanzienlijke geldsom aan de Staat, heeft verzuimd in de toelichting op de jaarrekeningen te melden dat sprake was van continuïteitsproblemen als de Staat het vonnis van de rechtbank ten uitvoer zou leggen. Ook wordt de accountant verweten dat er in dit kader geen controlemaatregelen zijn genomen of waarschuwingen zijn gegeven.
Accountant doet een beroep op lawyer’s letter
De accountant voert onder andere het verweer dat deze mocht afgaan op de lawyer’s letter waarin de advocaat van de vennootschap had aangegeven dat over de proceskansen van de vennootschap in de procedure die de Staat tegen hen had aangespannen weinig te zeggen viel, behalve dat de kans zeker aanwezig was dat de vordering aanmerkelijk teruggebracht zou kunnen worden
Beroep accountant op lawyer’s letter wordt verworpen
De rechtbank oordeelt dat de accountant jegens de gezamenlijke schuldeisers inderdaad onrechtmatig heeft gehandeld. Zij was bekend met de hoogte van het eigen vermogen en met de dividenduitkeringen die het bestuur jaarlijks had gedaan en had kunnen voorzien dat het niet opnemen van die voorziening een groot risico voor schuldeisers van de vennootschap met zich bracht. Zij had het bestuur van de vennootschap in de betreffende jaren moeten adviseren om een voorziening in de balans op te nemen in plaats van enkel melding te maken van de claim in de toelichting op de balans. Ook had de accountant haar goedkeuring aan de desbetreffende jaarrekeningen moeten onthouden, omdat deze geen getrouw beeld gaven van de vermogenspositie van de vennootschap.
Het beroep op de advocatenbrief wordt verworpen. De rechtbank overweegt daarbij dat de accountant diende te beoordelen of er terecht door het bestuur van de vennootschap geen voorziening in de balans werd opgenomen ter zake van de claim van de Staat. Ook oordeelt de rechtbank dat de accountant een eigen verantwoordelijkheid heeft voor de vaststelling en beoordeling van de feiten die een rol spelen bij de beoordeling of er terecht door het bestuur van de vennootschap geen voorziening in de balans werd opgenomen.
Lawyer’s letter dient als hulpmiddel bij controle jaarrekening
In deze zaak mocht de accountant de advocatenbrief dus niet als toereikende controle-informatie beschouwen. Dit oordeel van de rechtbank sluit aan bij de controlestandaarden die accountants hanteren (NV COS 501) op grond waarvan de advocatenbrief voor de accountant (enkel) een hulpmiddel vormt bij de controle. In de onderhavige zaak was het ook wel evident dat de accountant bekend was met de risico’s. Bij andere omstandigheden zou dit wellicht anders kunnen uitpakken.
Informatie
Hebt u vragen over dit onderwerp, dan kunt u contact opnemen met ons kantoor op nummer 010-209 2777 of per e-mail info@lvh-advocaten.nl.