In geval van een overname of een fusie van een onderneming, kan sprake zijn van een overgang van onderneming. Kort gezegd houdt dit in dat wanneer in juridische zin gesproken kan worden van een overgang van onderneming, alle werknemers van rechtswege overgaan op de verkrijger van de onderneming.
Dit betekent dat eveneens alle rechten en verplichtingen van deze werknemers die voortvloeien uit hun arbeidsovereenkomst mee overgaan, waaronder alle arbeidsvoorwaarden. Zo wordt het dienstverband bij de vervreemder meegeteld bij het bepalen van de hoogte van de transitievergoeding. Deze kunnen bij ontslag van de werknemer voor rekening van de verkrijgende werkgever komen.
Dit kan aanzienlijke gevolgen met zich meebrengen, die niet altijd wenselijk zijn voor u als ondernemer. Indien u van tevoren weet of sprake is van een overgang van onderneming, kunt u de gevolgen van een eventuele overgang van werknemers meenemen in het onderhandelingsproces.
Wanneer is sprake van een overgang van onderneming en moeten werknemers worden overgenomen?
Voor de overgang van onderneming is op grond van artikel 7:662 jo. 7:663 BW vereist dat sprake is van een overgang van een economische eenheid ten gevolge van een overeenkomst, waarbij de identiteit van die eenheid behouden blijft. Vaak is het belangrijkste discussiepunt het behoud van de identiteit. Het Hof van Justitie heeft dit identiteitsbehoud nader gespecifieerd in het Spijkers-arrest. Voor het identiteitsbehoud moet gekeken worden naar alle omstandigheden die kenmerkend zijn voor de overgang. Dit betreft met name de aard van de betrokken onderneming of vestiging, of er materiële activa worden overgedragen, de waarde van de immateriële activa op het tijdstip van de overdracht, of vrijwel al het personeel door de nieuwe ondernemer wordt overgenomen, of de klantenkring wordt overgedragen, de mate waarin de voor en na overdracht verrichte activiteiten met elkaar overeenkomen en de duur van de onderbreking van die activiteiten. Een enkele overdracht van activa is onvoldoende, het moet gaan om de daadwerkelijke vervreemding van een lopend bedrijf. Pas dan ontstaat de verplichting om bij een overname of fusie het personeel over te nemen. Het is dan ook raadzaam om op voorhand advies in te winnen over een eventuele overgang van onderneming.
Hoe kijkt de kantonrechter naar identiteitsbehoud bij overname van een tankstation?
In een uitspraak van de kantonrechter te ’s-Hertogenbosch op 23 november 2015 stond het behoud van de identiteit eveneens centraal. Het betrof hier de overname van een tankstation. De verkrijger wenste het tankstation te automatiseren. De tankshop, een PostNL Businesspoint en de carwash werden gesloten, waardoor arbeidsplaatsen kwamen te vervallen. Twee werknemers stelden zich op het standpunt dat zij in dienst waren van de koper en zij hebben een vordering ingesteld tot doorbetaling van het loon.
De kantonrechter heeft de juistheid van deze vordering beoordeeld aan de hand van de hiervoor omschreven vaste rechtspraak. De kantonrechter was van oordeel dat geen sprake was van behoud van identiteit van de onderneming. Het betrof weliswaar nog steeds een tankstation, maar de formule en de activiteiten van de onderneming waren ingrijpend gewijzigd. Het gevolg van de overname was namelijk dat diverse taken kwamen te vervallen, waaronder de vergaande dienstverlening van de verkoper. Hierdoor ontstond tevens een ander klantenbestand. De koper had daarnaast diverse andere wijzigingen doorgevoerd, zoals nieuwe afleverzuilen, afrekenapparatuur en elektronische prijzenborden. De overgang van onderneming kon derhalve niet worden aangenomen. Het kon niet worden aangemerkt als de voorzetting van een lopend bedrijf. De vorderingen van de werknemers werden afgewezen. Blijft de identiteit niet behouden, dan hoeven de werknemers niet overgenomen te worden.
Kortom is het voor u als ondernemer van groot belang dat u bij een overname of fusie van tevoren weet of sprake is van een overgang van onderneming, zodat u kan inspelen op de eventuele overgang van werknemers.
Hebt u vragen over dit onderwerp, dan kunt u contact opnemen met ons kantoor op telefoonnummer 010 – 209 27 77 of per e-mail info@lvh-advocaten.nl.