Over de Auteurs: Rob Steenhoek

Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie

In het begin van de Covid-pandemie werd een hausse aan faillissementen verwacht. Deze verwachting is niet uitgekomen, mede als gevolg van de vele steunmaatregelen die de overheid voor het bedrijfsleven heeft opgetuigd. Veel bedrijven hebben gebruik gemaakt van NOW, TVL en ook bijzonder uitstel van betaling van belastingen. Deze regelingen zijn inmiddels vervallen en bedrijven moeten weer op eigen benen staan en mogelijk te veel ontvangen steun terugbetalen. Vanaf 1 oktober 2022 moeten ondernemers ook de uitgestelde belastingen terugbetalen. Daarvoor hebben zij een termijn van 5 jaar. Deze week werd bekend dat tienduizenden ondernemingen nog niet met de aflossing van deze uitgestelde belastingschulden zijn begonnen. De belastingdienst heeft recent waarschuwingsbrieven verzonden.

Ondanks de beëindiging van de steunmaatregelen is er nog geen grote toename van het aantal faillissementen. Er is vooralsnog slechts een lichte stijging. De invoering van de WHOA (Wet homologatie onderhands akkoord) heeft tot nu toe slechts een beperkt bereik en kan niet als een oorzaak van het lage aantal faillissementen worden gezien.

Wel is er een trend waar te nemen dat ondernemers zelf besluiten te stoppen. Voor de besloten vennootschap komt daarmee de turboliquidatie weer in beeld. In augustus 2021 heeft LVH in een artikel over turboliquidatie gemeld dat een wetsontwerp Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie is opgesteld. Op 16 februari 2023 heeft de tweede kamer het wetsvoorstel als hamerstuk afgedaan. Op 14 maart 2023 heeft de eerste kamer het wetsvoorstel als hamerstuk afgedaan. De datum van inwerkingtreding zal nog nader worden vastgesteld. Het doel van de wet is de bescherming van de positie van de schuldeisers en de transparantie op de regeling te vergroten en daarmee misbruik tegen te gaan.

Turboliquidatie

De turboliquidatie is een snelle manier om een besloten vennootschap te ontbinden. Deze vorm is bedoeld voor vennootschappen die geen activa hebben. Omdat er geen activa zijn, is er geen vermogen dat vereffend behoeft te worden. Er komt geen vereffenaar en de vennootschap wordt per direct ontbonden en uitgeschreven bij de Kamer van Koophandel. Deze wijze van ontbinding is in een paar dagen geregeld. Schuldeisers merken vaak pas later dat de vennootschap waarop zij een vordering hebben is uitgeschreven en niet meer bestaat.

Heropening vereffening

Als een schuldeiser het niet eens is met de wijze waarop het vermogen van de vennootschap is vereffend – en bij een turboliquidatie heeft geen vereffening plaatsgevonden – kan de schuldeiser de rechtbank verzoeken de vereffening te heropenen. Elke schuldeiser kan een dergelijk verzoek doen. Wanneer in deze procedure blijkt dat er geen baten zijn die alsnog vereffend kunnen worden, is heropening van de vereffening echter zinloos. Er is geen belang. De schuldeiser moet daarom aannemelijk maken er nog wel een potentiële bate te verwachten is. De rechter moet zich bij de beoordeling van deze potentiële bate terughoudend opstellen. De aanwezigheid van zo’n baat mag snel worden aangenomen.

Vennootschap in liquidatie

Als de vennootschap het verzoek tot heropening van de vereffening toewijst, herleeft de vennootschap (in liquidatie), echter uitsluitend ter afwikkeling van de heropende vereffening.

Benoeming vereffenaar

De rechtbank zal een vereffenaar benoemen die moet onderzoeken of er nog baten zijn en, als dat het geval is, deze baten verdelen. Niet zelden zal de rechtbank bij de keuze voor een vereffenaar putten uit het bekende bestand van curatoren.

Kosten

Een schuldeiser moet niet te lichtvaardig overgaan tot het doen van een verzoek tot heropening van de vereffening. De vennootschap waarvan de vereffening is heropend heeft (nog) geen middelen dus de schuldeiser zal de kosten van de vereffenaar moeten betalen. Als de vereffenaar vervolgens tot de conclusie komt dat er geen baten zijn die alsnog moeten worden vereffend, dan heeft de schuldeiser veel kosten gehad zonder dat er een opbrengst (een nog te verdelen baat) tegenover staat.

Invloed tijdelijke wet transparantie turboliquidatie

Volgens de nieuwe wet moet het bestuur bij een ontbinding zonder baten binnen 14 dagen een balans en een staat van baten en lasten over het boekjaar waarin de vennootschap is ontbonden bij het handelsregister deponeren. Daarbij moet een beschrijving van de oorzaak van het ontbreken van baten op het tijdstip van ontbinding worden gedaan, de wijze waarop de baten van de vennootschap te gelden zijn gemaakt en hoe de opbrengst is verdeeld.

Onverwijld nadat deze stukken zijn gedeponeerd, moet het bestuur van de vennootschap de onbetaald gebleven schuldeisers daarvan schriftelijk op de hoogte stellen.

Sancties op liquidatie in strijd met de nieuwe wet

Als het bestuur van de vennootschap niet aan de verplichtingen uit de tijdelijke wet transparantie turboliquidatie voldoet, kan de rechtbank op verzoek van het openbaar ministerie een bestuursverbod of een boete opleggen indien:

  • het bestuur de eerder genoemde documenten niet heeft gedeponeerd;
  • het bestuur schuldeisers aanmerkelijk heeft benadeeld;
  • het bestuur in de 2 voorafgaande jaren tenminste tweemaal eerder betrokken is geweest bij een ontbinding zonder baten, tenzij het bestuur geen verwijt treft.

Gewijzigde positie schuldeisers

Zal de nieuwe Tijdelijke wet transparantie turboliquidatie de positie van schuldeisers nu echt verbeteren? Dat is nog maar de vraag. Het bestuur van de te ontbinden vennootschap moet enkele extra maatregelen nemen. Maar de verplichting tot deponering van stukken en mededeling aan schuldeisers neemt niet weg dat het besluit tot ontbinding is genomen en schuldeisers achteraf met de gevolgen van dit besluit worden geconfronteerd. Als zij menen dat de vereffening niet juist is uitgevoerd, blijft de bal bij de schuldeiser liggen om een verzoek tot heropening van de vereffening te doen. Daar verandert de nieuwe wet niets aan.

Op zoek naar een ondernemingsrecht advocaat?

Wilt u meer weten over de ontbinding van een vennootschap, turboliquidatie of een verzoek tot heropening van de vereffening, dan kunt u contact opnemen met Rob Steenhoek.