Bij de flexibilisering van het BV-recht zijn aandelen zonder stemrecht geïntroduceerd. Een duidelijk instrument waarmee zeggenschap en winst in de besloten vennootschap van elkaar kunnen worden gescheiden.
Doel: Scheiding van winst en zeggenschap
Bij de flexibilisering van het BV-recht zijn aandelen zonder stemrecht geïntroduceerd. Een duidelijk instrument waarmee zeggenschap en winst in de besloten vennootschap van elkaar kunnen worden gescheiden. Voorheen werd dit al gerealiseerd door de certificering van aandelen, waardoor het dividend van de BV toekomt aan de certificaathouders en de zeggenschap bij de stichting administratiekantoor (de STAK) ligt. De STAK houdt de aandelen van de BV en geeft op haar beurt certificaten uit die enkel recht op dividend geven. De vraag is dan ook of stemrechtloze aandelen de wat omslachtigere manier van certificering inmiddels overbodig hebben gemaakt.
Voordeel van stemrechtloze aandelen: minder kosten en nooit stemrecht in AvA
Het meest voor de hand liggende voordeel van aandelen zonder stemrecht ten opzichte van certificaten is dat het niet meer nodig is om een STAK op te richten. De kosten die daarmee gepaard gaan, kunnen derhalve uitgespaard blijven.
Verder heeft een aandeelhouder zonder stemrecht nooit een stemrecht in de algemene vergadering van de BV en zal dit stemrecht ook nooit ontstaan. Het doel van scheiding tussen winst en zeggenschap, dat bij uitgifte is bedacht, kan dan nadien ook niet worden ondermijnd of teruggedraaid. Bij certificaten is dit anders.
In dat geval zal de STAK in beginsel gehouden zijn om de belangen van haar certificaathouders te behartigen. Indirect hebben de certificaathouders dan ook vaak alsnog veel zeggenschap in de BV. Ook bestaat er vaak de mogelijkheid voor de certificaathouders om de aandelen te de-certificeren en zodoende de aandelen (en dus het stemrecht) naar zich toe te halen. In beide gevallen wordt het oorspronkelijke doel van scheiding tussen winst en zeggenschap teniet gedaan.
Voordeel van certificering: geen vergaderrecht en complete contractsvrijheid
Certificering heeft echter ook voordelen ten opzichte van stemrechtloze aandelen. Indien het niet in de statuten is bepaald, heeft een certificaathouder geen vergaderrecht en is de certificaathouder dus niet gerechtigd om de AvA bij te wonen. Een aandeelhouder heeft daarentegen echter altijd vergaderrecht en is dus altijd gerechtigd om de AVA bij te wonen. Of deze aandeelhouder nu wel of geen stemrecht heeft, is daarbij niet relevant. Niet alleen heeft een certificaathouder dus geen stemrecht, er kan door hem – zonder vergaderrecht in de statuten – evenmin invloed worden uitgeoefend door het bijwonen van de AvA. Dit kan een groot voordeel zijn als bijvoorbeeld onderlinge verhoudingen niet goed zijn of bij werknemersparticipaties. Let wel dat certificaathouders mét vergaderrecht een wettelijk pandrecht op de aandelen van de BV hebben (art. 3: 259 lid 2 BW). Dit geeft hen een stevige positie indien er geen dividend wordt uitgekeerd terwijl dit wel verschuldigd is.
Voorts is een voordeel van certificaten dat de relatie tussen de STAK en de certificaathouders er één van contractuele aard, wat betekent dat de inhoud van de afspraken tussen de STAK en de certificaathouders door hen vrij te bepalen is. Dit in tegenstelling tot het stemrechtloze aandeel dat is onderworpen aan de dwingende rechtsregels van boek 2 BW.
Conclusie: specifieke wensen? Ga voor certificering
Zowel stemrechtloze aandelen als certificaten hebben hun voordelen (en daarmee ook hun nadelen) ten opzichte van elkaar. Zeker indien er behoefte is om zeer specifieke wensen te realiseren, ligt het certificeren vanwege de grote contractsvrijheid nog steeds meer voor de hand dan een stemrechtloos aandeel. Overbodig is de optie van certificeren dan ook niet.
Informatie
Wilt u eens verder van gedachten wisselen over certificering, stemrechtloze of winstrechtloze aandelen, neemt u dan gerust contact op met LVH advocaten.
