Alvorens daadwerkelijk een franchiseovereenkomst te sluiten treden franchisegever en aspirant-franchisenemer gewoonlijk in onderhandeling over verschillende zaken, dit wordt ook wel de precontractuele fase genoemd. In een precontractuele fase kan een franchisegever of aspirant-franchisenemer op enig moment besluiten de onderhandelingen, om zijn/haar moverende reden(en) niet voort te zetten. De vraag is echter wanneer dit als zijnde onrechtmatig kan worden gekwalificeerd.
Op 6 mei 2015 heeft de rechtbank Gelderland, kort gezegd, overwogen dat niet is voldaan aan de vereisten die bestaan voor het aannemen van een schadeplicht na afgebroken onderhandelingen. Derhalve heeft de rechtbank geoordeeld dat franchisegever, in casu Burger King, niet schadeplichtig is jegens aspirant-franchisenemer wegens het (onrechtmatig) afbreken van de onderhandelingen. Aspirant-franchisenemer was het kennelijk niet eens met het oordeel van de rechtbank en ging in hoger beroep.
Op 31 mei 2017 heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwaarden in deze kwestie arrest gewezen.
Wat was er aan de hand?
In december 2009 heeft aspirant-franchisenemer gesolliciteerd bij Burger King om franchisenemer te worden. Door Burger King is een “Franchise Proces: 9 stappen” in het leven geroepen, die alle aspirant-franchisenemers succesvol dienen te doorlopen, voordat de franchiseovereenkomst wordt aangegaan, deze stappen bestaan uit: 1) eerste contact, 2) aanvraagformulier, 3) financiële en juridische check; 20u oriëntatie training; oriënterend gesprek, 4) 220u Franchise Training Programme, 5) senior management interview (SMI): Franchise Approval, 6) TRA/Sitepack, 7) goedkeuring locatie, 8) start bouw, rest training (circa 700u), en 9) operationele goedkeuring; Franchise Agreement & Fee; opening.
Zonder problemen doorloopt aspirant-franchisenemer de eerste vier voornoemde stappen. De vijfde stap SMI, wordt op verzoek van aspirant-franchisenemer gevolgd. Eveneens heeft Burger King een concept franchiseovereenkomst aan de aspirant-franchisenemer verstrekt. Vanwege de verkoop van activa door Burger King aan één franchisenemer is de procedure met de betreffende aspirant-franchisenemer niet voortgezet. Deze vorderde op haar beurt schadevergoeding.
Oordeel Hof
Het hof oordeelt in deze kwestie dat iedere onderhandelende partij vrij is de onderhandelingen af te breken, tenzij dit op grond van het gerechtvaardigd vertrouwen van de wederpartij in het tot stand komen van de overeenkomst of in verband met de andere omstandigheden van het geval onaanvaardbaar zou zijn. Naar het oordeel van het hof staat voldoende vast dat Burger King vanaf het begin van de contacten met aspirant-franchisenemer duidelijk heeft gemaakt dat het traject om tot een franchiseovereenkomst te komen zou moeten verlopen volgens het 9-stappenplan. Derhalve stond het Burger King vrij om met aspirant-franchisenemer niet door te onderhandelen. Het afbreken van het franchisetraject biedt in casu weliswaar geen grondslag voor aansprakelijkheid van Burger King, maar aangezien Burger King niet kort na het sluiten van de overnameovereenkomst aan aspirant-franchisenemer te kennen heeft gegeven dat de onderhandelingen met haar zouden worden gestaakt, terwijl zij dit wel wist, en pas na veel aandringen van aspirant-franchisenemer haar dit heeft bericht, heeft het hof geoordeeld dat de kosten, die aspirant-franchisenemer als gevolg daarvan heeft gemaakt, als zijnde schade voor vergoeding in aanmerking komen. Het betreft hier in elk geval de tijd en kosten die aspirant-franchisenemer heeft gemaakt door een vervolgtraining te doorlopen, zonder dat daarvoor een kostenvergoeding of passend salaris is betaald.
Conclusie
Gezien het voorgaande verdient het de voorkeur om ook vóór c.q. tijdens de precontractuele fase tijdig juridisch advies in te winnen.
Hebt u vragen over dit onderwerp, dan kunt u contact opnemen met ons kantoor op telefoonnummer 010 – 209 27 77 of per e-mail info@lvh-advocaten.nl.
