Na het einde van de loondoorbetalingsverplichting van 104 weken bij zieke werknemers, kan de werkgever rechtsgeldig de arbeidsovereenkomst opzeggen. Maar in de praktijk gebeurt dit niet altijd. Werkgevers houden de dienstverbanden ‘slapend’ in stand om zo te voorkomen dat de transitievergoeding moet worden uitbetaald. In dit artikel wordt besproken wat een slapend dienstverband is en of dit nog is toegestaan gezien huidige en toekomstige wetgeving.
Wat is een slapend dienstverband?
De werkgever kan het dienstverband met een langdurig zieke werknemer (na 104 weken) rechtsgeldig opzeggen via een UWV-ontslagvergunning. Hierbij dient de transitievergoeding uitbetaald te worden aan de werknemer. Als de werkgever deze vergunning niet aanvraagt bij het UWV, blijft het dienstverband met de zieke werknemer voorbestaan en behoeft geen transitievergoeding te worden betaald. Dit noemen we een slapen dienstverband. Veel werkgevers kiezen tegenwoordig voor een slapend dienstverband, zodat geen transitievergoeding verschuldigd is. Maar is dit nog toegestaan?
Compensatie Transitievergoeding
Voor werkgevers kan de uitbetaling van de transitievergoeding een zware last zijn, temeer omdat reeds gedurende 104 weken loon is doorbetaald en (eventueel) re-integratiekosten zijn gemaakt. De wetgever heeft daarom besloten de lasten van werkgevers te verlichten door een compensatieregeling te introduceren, waardoor werkgevers vanaf 1 april 2020 een aanvraag kunnen doen bij het UWV voor compensatie van de transitievergoeding. De wetgever beoogt hiermee dubbele lasten voor werkgevers te voorkomen en daarnaast wil de wetgever een einde te maken aan de praktijk van slapende dienstverbanden.
Rechtspraak inzake slapende dienstverbanden
Een vraag die hierdoor ontstaat is: moet het dienstverband met een zieke werknemer worden beëindigd vanwege de compensatieregeling? Op dit moment wordt hier door rechters verschillend over gedacht.
Sommige rechters vinden het gezien de compensatieregeling, in strijd met het goed werkgeverschap om het dienstverband met zieke werknemers na twee jaar ziekte te laten voorbestaan. Dit is het geval als voor de zieke werknemer geen enkel uitzicht bestaat op herstel, zoals bij terminaal zieke werknemers. Andere rechters oordeelden echter dat de werkgever bij een slapend dienstverband niet gehouden is om de transitievergoeding te betalen, omdat werkgevers, ondanks het bestaan van de compensatieregeling, een keuzevrijheid hebben om het dienstverband al dan niet op te zeggen. Zij achten het laten voortbestaan van het dienstverband dus niet in strijd met goed werkgeverschap.
Hoe dient u als werkgever om te gaan met slapende dienstverbanden?
De rechtspraak loopt uiteen ten aanzien van slapende dienstverbanden. De rode lijn lijkt echter vooralsnog dat het opzeggen van een slapend dienstverband niet verplicht is, tenzij sprake is van bijzondere omstandigheden, bijvoorbeeld wanneer geen enkel uitzicht bestaat op herstel.
Onlangs zijn aan de Hoge Raad prejudiciële vragen gesteld over het al dan niet bestaan van een verplichting tot het beëindigen van slapende dienstverbanden onder toekenning van de transitievergoeding. Hopelijk biedt dit binnenkort uitsluitsel. Tot die tijd is het aan de werkgever om de keuze te maken.
Risico van slapende dienstverbanden voor werkgevers
Indien de werkgever ervoor kiest een slapend dienstverband te laten voortbestaan, wijzen wij nog op het volgende. De compensatie vanuit de compensatieregeling kan niet meer bedragen dan de hoogte van de transitievergoeding waarop een werknemer recht zou hebben op het moment dat de loondoorbetalingsverplichting van de werkgever eindigt. Als de arbeidsovereenkomst daarna nog enige tijd is voortgezet, ontstaat gedurende die tijd aanspraak op een hogere transitievergoeding. Dat hogere deel komt niet voor compensatie in aanmerking.
Daarnaast dient de werkgever er rekening mee te houden dat indien de werknemer gedurende de periode dat het dienstverband slapend is gehouden (geheel of gedeeltelijk) herstelt, aan hem of haar (passende) arbeid dient te worden aangeboden en dat het loon wederom (geheel of gedeeltelijk) moet worden betaald.
Heeft u vragen of wilt u meer weten over slapende dienstverbanden? Wij helpen u graag om een goede keuze te maken.