Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft op 14 mei 2019 prejudiciële vragen beantwoord over de verplichting voor werkgevers om de dagelijkse arbeidstijd te registreren. In dit artikel wordt het arrest van het Hof besproken en welke gevolgen het arrest mogelijk kan hebben voor Nederland.
Is registratie van dagelijkse arbeidstijd verplicht?
Een Spaanse vakbond heeft de Spaanse rechter gevraagd om aan de Deutsche Bank SAE een verplichting op te leggen om een systeem te hanteren waarbij het dagelijks aantal gewerkte uren wordt geregistreerd. De Spaanse vakbond stelt dat dit de enige manier is om te controleren dat verplichtingen ten aanzien van arbeidstijden worden nagekomen. Deze registratieverplichting zou volgens de bond voortvloeien uit nationale wetgeving, het Handvest van de Europese Unie en de arbeidstijdenrichtlijn.
De Spaanse rechter heeft op zijn beurt aan het Hof gevraagd of de Spaanse wet- en regelgeving in overeenstemming is met Unierecht. Het Hof heeft voorgaande situatie beoordeeld en geconcludeerd dat op basis van de huidige situatie niet kan worden gewaarborgd dat het Unierecht wordt nageleefd.
Overwegingen van het Hof inzake verplichte registratie arbeidstijden
Allereerst heeft het Hof gewezen op het recht van werknemers op een beperking van de maximale arbeidsduur en op dagelijkse en wekelijkse rusttijden zoals vastgelegd in de arbeidstijdenrichtlijn. Lidstaten moeten garanderen dat werknemers ook gebruik kunnen maken van deze rechten en niet worden verhinderd omdat een concrete regeling ontbreekt.
Zonder een registratiesysteem kan volgens het Hof niet objectief en betrouwbaar worden vastgesteld hoeveel uren een werknemer heeft gewerkt. Voorgenoemde rechten kunnen aldus niet worden afgedwongen.
Het Hof concludeert dat een registratiesysteem een uiterst geschikt middel is om het Unierecht na te leven. Om de doeltreffendheid van de in het Unierecht opgenomen rechten te waarborgen moeten lidstaten volgens het Hof aan werkgevers de verplichting opleggen om een registratiesysteem op te zetten dat objectief, betrouwbaar en toegankelijk is, zodat de dagelijkse arbeidstijd kan worden geregistreerd. Dit betekent dat lidstaten een concrete regeling moeten opstellen voor een dergelijk systeem en dat hierbij rekening gehouden moet worden met verschillende soorten ondernemingen en branches.
Welke gevolgen heeft het arrest voor Nederland?
Nederland zal als lidstaat van de Europese Unie een concrete regeling moeten opstellen voor de registratie van de dagelijkse arbeidstijd.
Op dit moment zijn werkgevers al verplicht om op grond van artikel 4:3 Arbeidstijdenwet een deugdelijke registratie te voeren ten aanzien van arbeids- en rusttijden. Controle van deze verplichting wordt gedaan door de Inspectie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Op dit moment zijn werkgevers vrij in de wijze van registratie. Dit zal naar aanleiding van het arrest van het Hof wellicht gaan veranderen. De registratie zal aan meer eisen worden onderworpen.
Conclusie
Houdt u de dagelijkse arbeids- en rusttijd van uw werknemers nog niet bij? Begin hier dan direct mee, het voorkomt onnodige discussies met uw werknemers en garandeert duidelijke rechten. Heeft u vragen hoe u dient om te gaan met urenregistratie, neem dan contact op met Lisa Kloot.
