Bestuurder en ondernemingsraad: hoe bereik je een effectieve samenwerking?
De ondernemingsraad is een belangrijk orgaan binnen iedere organisatie. Ze vertegenwoordigen hun achterban en hebben daarvoor de nodige bevoegdheden tot hun beschikking, zoals het instemmingsrecht en het adviesrecht. Een effectieve samenwerking maakt dat u binnen uw organisatie makkelijker belangrijke besluiten kunt doorvoeren en die besluiten ook gedragen worden binnen uw organisatie. Alle reden dus om te werken aan de samenwerking met de ondernemingsraad, maar hoe bereikt u dat? De belangen van de ondernemingsraad en de bestuurder zijn soms tegengesteld en de ondernemingsraad wordt daardoor vaak gezien als een tegenstander van de bestuurder. In dit artikel vertellen we graag hoe u dichter bij een effectieve samenwerking kan komen.
Informeer uzelf tijdig over de rechten van de ondernemingsraad
Als u als bestuurder op de hoogte bent van de rechten en plichten van de ondernemingsraad, kunt u gemakkelijker samenwerken met de ondernemingsraad. Er hoeft dan immers geen (althans minder) discussie te bestaan over de inhoud van die rechten en plichten. Twijfelt u over die rechten en hoe ver die strekken? Neem dan eerst contact op met een arbeidsrechtadvocaat om dit te laten checken, voordat u communiceert met de ondernemingsraad. Geef ook de ondernemingsraad de mogelijkheid om zich te wenden tot een arbeidsrechtspecialist.
Rechten ondernemingsraad
- Informatierecht: Dit betekent dat de ondernemingsraad recht heeft op informatie ten behoeve van de vervulling van de taken. De ondernemingsraad kan zelf informatie opvragen (actief informatierecht) en de ondernemer is verplicht om informatie te verstrekken over de financieel-economische positie van de onderneming en het gevoerde sociale beleid (passief informatierecht).
- Overlegrecht: De bestuurder en ondernemingsraad zijn verplicht om met elkaar in een overlegvergadering bijeen te komen binnen twee weken nadat een van beiden daarom gemotiveerd verzoekt. Naleving kan verzocht worden bij de kantonrechter.
- Initiatiefrecht: De ondernemingsraad heeft recht om voorstellen te doen. Het overnemen van die voorstellen door de bestuurder kan de ondernemingsraad niet afdwingen.
- Adviesrecht: Tegen bepaalde voorgenomen besluiten heeft de ondernemingsraad een adviesrecht. In artikel 25 van de Wet op de Ondernemingsraden staat een lijst met besluiten waarover advies gevraagd moet worden.
- Instemmingsrecht: Tegen bepaalde voorgenomen besluiten heeft de ondernemingsraad een instemmingsrecht. In artikel 27 van de Wet op de Ondernemingsraden staat een lijst met besluiten waarvoor instemming gevraagd moet worden.
- Faciliteiten: de ondernemingsraad heeft recht op het inschakelen van deskundigen, recht op scholing, recht op behoud van loon tijdens werkzaamheden voor de ondernemingsraad en recht om kosteloos rechtsgedingen te voeren.
Betrek de ondernemingsraad regelmatig bij besluitvorming
Informeel sparren
Naast de zojuist besproken rechten uit de Wet op de Ondernemingsraden, heeft een bestuurder ook de mogelijkheid om de ondernemingsraad bij andere onderwerpen te betrekken dan die waar de ondernemingsraad een advies- en instemmingsrecht over heeft. De ondernemingsraad heeft tenslotte een stimulerende taak ten aanzien van onderwerpen die het personeel beïnvloeden, zoals arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden, gelijke behandeling en meer. Hoe regelmatiger het overleg met de ondernemingsraad, hoe beter. De ondernemingsraad moet zich geen sluitpost voelen, dat creëert het idee dat de ondernemingsraad geen invloed heeft op de besluitvorming. Het regelmatig en tijdig betrekken van de ondernemingsraad creëert vertrouwen. Dit kan simpelweg gedaan worden door het plannen van een vast moment om te overleggen.
Betrokkenheid ondernemingsraad zonder advies- of instemmingsrecht
Let op: wordt de ondernemingsraad betrokken terwijl geen sprake is van advies- of instemmingsrecht? Als bestuurder moet duidelijk worden gemaakt dat niet wordt gevraagd om advies of instemming, maar dat de bestuurder slechts wil dat de ondernemingsraad meedenkt over een bepaald onderwerp. Beoordeel dan ook altijd eerst of het onderwerp advies- of instemmingsplichtig is. Twijfel? Laat dit beoordelen door een arbeidsrechtadvocaat, Lisa Kloot van LVH Advocaten helpt u graag verder.
Ondernemingsovereenkomst met ondernemingsraad
De bevoegdheden van de ondernemingsraad kunnen ook uitgebreid worden via een ondernemingsovereenkomst. De betrokkenheid van de ondernemingsraad groeit daarmee en dit kan positief zijn voor uw organisatie. Zo zijn primaire arbeidsvoorwaarden geen onderwerp waarover de ondernemingsraad een advies- of instemmingsrecht heeft. De bestuurder zou wel met de ondernemingsraad overeen kunnen komen dat de arbeidsvoorwaardenregeling ter instemming aan de ondernemingsraad wordt voorgelegd. Dit zou acceptatie door het personeel makkelijker kunnen maken.
Ontstaan stilzwijgende ondernemingsovereenkomst
Let op: een ondernemingsovereenkomst kan stilzwijgend ontstaan. Als de bestuurder(s) verschillende malen schriftelijk, ondubbelzinnig en zonder voorbehoud om instemming of advies vraagt over een onderwerp dat buiten het instemmings- en adviesrecht valt, kan een ondernemingsovereenkomst ontstaan. Maak dus altijd een voorbehoud als u als bestuurder informeel wilt sparren met de ondernemingsraad en geef aan dat geen instemming of advies wordt gevraagd.
Advocaat te Rotterdam nodig op het gebied van ondernemingsraden en medezeggenschap?
Medezeggenschap is voor iedere bestuurder een kansrijk middel als het juist wordt ingezet. Lisa Kloot van LVH Advocaten te Rotterdam helpt u graag om medezeggenschap binnen uw organisatie op de juiste wijze in te richten. Lisa Kloot kan u helpen bij het instellen van de ondernemingsraad, het sluiten van een ondernemingsovereenkomst, alsook kan zij advies- en instemmingstrajecten begeleiden
