De uitbraak van het coronavirus heeft grote invloeden op de werksfeer en roept voor werkgevers talloze vragen op. In dit artikel beantwoorden de arbeidsrechtadvocaten van LVH Advocaten een groot deel van uw vragen in verband met het coronavirus en geven zij u handige tips.
Mag ik werknemers verbieden om naar coronavirus besmette gebieden te reizen?
Er zijn diverse gebieden waar het coronavirus is ontdekt. Wat als mijn werknemers toevallig daarheen gaan? Mag ik hen dan verbieden om naar dit besmette gebied te gaan? Als het ministerie van Buitenlandse zaken adviseert om niet te reizen naar een door het Corona-virus besmet gebied, dan mag een werkgever van de werknemer verlangen dat hij privé die reis niet maakt. Hoewel een werkgever een eenmaal goedgekeurde vakantieaanvraag van een werknemer niet zomaar mag intrekken, mag hij dat wel doen bij een zwaarwegend bedrijfsbelang. In dit geval kan dat zwaarwegende bedrijfsbelang zijn dat de werknemer niet besmet raakt en bij terugkomst niet het hele bedrijf kan besmetten – met in dit geval het coronavirus.
Moet ik het loon doorbetalen aan een werknemer in quarantaine door het coronavirus?
Als een medewerker in quarantaine moet, heeft hij dan recht op doorbetaling van zijn loon? Het antwoord op deze vraag hangt af van de situatie. Als een werknemer ziek is en daarom in quarantaine moet, dan heeft hij recht op loon op basis van zijn arbeidsongeschiktheid. Als een werknemer uit voorzorg, omdat hij mogelijk besmet zou kunnen zijn, in quarantaine moet, dan gaat deze situatie (nog) niet op. Er is dan nog geen sprake van ongeschiktheid door ziekte. Als de werknemer niet ziek is, dan geldt de hoofdregel dat een werknemer recht heeft op loon.
Als een werknemer voor zijn werk op reis is geweest en door die reis uit voorzorg in quarantaine moet, dan moet de werkgever het loon aan deze werknemer doorbetalen. De werknemer is tenslotte tijdens zijn werk aan besmettingsgevaar blootgesteld. De werkgever mag wel van de werknemer verlangen dat hij vervangend werk doet vanaf het quarantaine-adres.
Moet het loon worden doorbetaald aan een werknemer die door zijn vakantiereis in quarantaine moet? Het zal afhangen van de omstandigheden van het geval. Als een werknemer door autopech of een geschrapte vlucht niet op tijd terug is van vakantie en daardoor niet kan werken, heeft hij namelijk meestal ook geen recht op loon. Als de werkgever geen loon hoeft te betalen, moet de werkgever waarschijnlijk wel aan de werknemer aanbieden om te werken vanaf het quarantaine-adres. Zo loopt de werknemer zo min mogelijk loon mis.
Moet ik voorzorgsmaatregelen nemen om besmetting van mijn werknemers met het coronavirus te voorkomen?
Het is de verantwoordelijkheid van een werkgever om zijn medewerkers zo veilig mogelijk te laten werken. Lopen werknemers door het werk het risico om besmet te raken met het coronavirus? Dan moet de werkgever het mogelijke doen om besmetting te voorkomen. Denk hierbij aan het opstellen van een nieuwsbrief met voorlichting over het coronavirus en het aanbieden van voldoende reinigingsmiddelen.
Indien u als werkgever vermoedt dat een werknemer is besmet met het coronavirus (zichtbare gezondheidsklachten) kunt u hem verzoeken om thuis te werken. Hetzelfde geldt voor een werknemer die met gezondheidsklachten terugkeert uit een risicogebied. Immers, u moet zorgen voor een veilige werkomgeving. Preventief weghouden van werknemers van de werkplek kan echter niet verlangd worden.
Het kan zo zijn dat een werknemer toch besmet raakt terwijl een werkgever er alles aan heeft gedaan om besmetting te voorkomen. Dan heeft de werkgever toch voldaan aan zijn zorgplicht. Voldoet een werkgever niet aan zijn zorgplicht, dan kan dat financiële consequenties hebben.
Wanneer moet ik werknemers thuis laten werken door het coronavirus?
Dit hangt af van de omstandigheden. Als het risico op besmetting op de werkplek groter is dan thuis en thuiswerken geen nadelige consequenties heeft voor het bedrijf, dan moet een werkgever al snel besluiten of toestaan dat werknemers thuis mogen werken. Als thuiswerken bijna geen optie is, dan moet de werkgever maximale voorzorgsmaatregelen treffen om besmetting op het werk te voorkomen.
Kan ik werknemers ontslaan als ik door het coronavirus minder werk heb?
Structurele werkvermindering is een bedrijfseconomische reden. De werkgever kan natuurlijk proberen om met medewerkers afspraken te maken over beëindiging van hun dienstverband. Maar als dat niet lukt, dan moet de werkgever aan UWV vragen om toestemming om werknemer(s) te ontslaan.
De werkgever moet zich wel gewoon aan de geldende regels voor een bedrijfseconomisch ontslag houden. Dat betekent bijvoorbeeld dat hij moet laten zien dat inderdaad werkvermindering is en op korte termijn geen herstel verwacht.
Wat te doen als ik minder werk heb?
Tot voor kort konden werkgevers die minder werk hadden een beroep doen op de regeling voor werktijdverkorting. Deze regeling is sinds 17 maart jl. vervangen door de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW). Deze regeling biedt werkgevers die sinds 1 maart 2020 te maken hebben met een verwacht omzetverlies van ten minste 20% de mogelijkheid om bij het UWV een tegemoetkoming in de loonkosten aan te vragen. Deze bedraagt bij een omzetverlies van 100% maximaal 90% van de loonsom (bij 50% omzetverlies 45% enz.) en wordt toegekend voor een periode van drie maanden. Deze periode kan worden verlengd met 3 maanden (aan die verlenging kunnen voorwaarden verbonden worden). Voorwaarde om in aanmerking te komen voor de regeling is dat de werknemers in dienst blijven en dat de werkgever het loon voor 100% doorbetaalt.
De regeling geldt niet alleen voor vaste werknemers maar tevens voor werknemers met een flexibel contract (voor zover zij in dienst blijven gedurende de periode waarvoor de regeling voor de werkgever geldt). Het UWV zal op basis van de aanvraag een voorschot van de tegemoetkoming (in elk geval 80% van het bedrag) verstrekken. Achteraf wordt vastgesteld wat het daadwerkelijke verlies in omzet is geweest.
Aanvragen van werkgevers tot werktijdverkorting die zijn ingediend voor 17 maart jl. worden beschouwd als NOW aanvragen.
Voordeel van de nieuwe NOW regeling ten opzichte van de regeling voor werktijdverkorting is, dat aanvragen veel sneller behandeld en geëffectueerd kunnen worden en, met name, dat werknemers niet thuis hoeven te zitten maar gewoon door kunnen werken.
Meer informatie over de arbeidsrechtelijke gevolgen van het coronavirus?
Uiteraard kunnen zich de komende tijd veranderingen voordoen rondom het coronavirus en de maatregelen die u als werkgever voor uw werknemers dient te nemen. Mocht dit het geval zijn, dan houden wij u daarvan uiteraard op de hoogte via onze website en sociale media.
Voor meer informatie kunt contact opnemen met de arbeidsrechtadvocaten van LVH Advocaten te Rotterdam. U kunt telefonisch contact met ons opnemen via 010-2092775. Of stuur een e-mail naar kloot@lvh-advocaten.nl of verheijden@lvh-advocaten.nl.
