Effectieve medezeggenschap door heldere spelregels
Een effectieve samenwerking met de ondernemingsraad komt uw bedrijfsvoering ten goede. Daarvoor zijn heldere spelregels nodig. Hoe komen die tot stand, wat bereikt u ermee en wat zijn daarbij de valkuilen?
Onduidelijkheid over medezeggenschap; wel of geen advies- of instemmingsplicht
Soms is niet duidelijk of een voorgenomen besluit van de ondernemer advies- of instemmingsplichtig is. Niet zelden hebben bestuurder en ondernemingsraad daarover discussies, die ontaarden in geschillen. Dit leidt tot vertraging in de besluitvorming (en in de bedrijfsvoering) en het komt een vlotte samenwerking en het onderling vertrouwen meestal niet ten goede. Een ondernemingsovereenkomst kan uitkomst bieden.
Wat zegt de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) over een ondernemingsovereenkomst?
Artikel 32 WOR bevat bepalingen over de ondernemingsovereenkomst. Bij schriftelijke overeenkomst kunnen de ondernemer en de ondernemingsraad onderling afspraken maken over bevoegdheden van de ondernemingsraad. Voorwaarde is dat aan de ondernemingsraad alleen extra bevoegdheden toegekend kunnen worden.
Mogelijkheden in de ondernemingsovereenkomst
In de ondernemingsovereenkomst kunnen ondernemer en ondernemingsraad regelen dat bepaalde voorgenomen besluiten het advies of de instemming van de ondernemingsraad behoeven. Of dat over bepaalde onderwerpen overleg zal worden gevoerd. Terwijl dat op grond van de WOR niet is vereist.
Op het eerste gezicht lijkt het dat de ondernemer, door zo’n overeenkomst te sluiten, zichzelf onnodig beperkt in zijn besluitvorming. Maar er zijn voor de ondernemer ook voordelen te halen door een ondernemingsovereenkomst te sluiten.
Mogelijke afspraken tussen ondernemer en ondernemingsraad
Een voorbeeld. De ondernemer kan met de ondernemingsraad afspreken dat overleg zal worden gevoerd over wijziging van arbeidsvoorwaarden en dat partijen beogen om over alle wijzigingsvoorstellen overeenstemming te bereiken. Daarbij kunnen dan tevens additionele afspraken worden gemaakt, bijvoorbeeld:
- dat over bepaalde onderwerpen (zoals de hoogte van beloning) wel overleg zal worden gevoerd, maar geen overeenstemming hoeft te worden bereikt;
- dat wanneer bij het overleg geen overeenstemming wordt bereikt, de ondernemingsraad zich niet zal beroepen op instemmingsrecht met betrekking tot afzonderlijke onderdelen van de arbeidsvoorwaarden (zodat artikel 27 WOR toepassing mist);
- dat de ondernemingsraad over bepaalde zaken geheimhouding zal betrachten;
- dat partijen advies of bemiddeling zullen vragen wanneer zij geen overeenstemming bereiken.
Met dergelijke afspraken wordt bereikt, dat discussies minder snel ontaarden in langlopende geschillen en ook dat sneller tot besluitvorming kan worden gekomen.
Valkuilen en aandachtspunten bij het sluiten van ondernemingsovereenkomsten voor effectieve medezeggenschap
Het is van groot belang dat in de ondernemingsovereenkomst nauwkeurig wordt vastgelegd welke besluiten advies- of instemmingsplichtig zijn. Gebeurt dat niet, dan kan alsnog discussie ontstaan over de vraag of een voorgenomen besluit advies- of instemmingsplichtig is. Of ontstaat discussie over de reikwijdte van de advies -of instemmingsplicht.
Verder is het niet verstandig om de ondernemingsraad incidenteel, buiten een ondernemingsovereenkomst om, extra advies- of instemmingsrecht te geven, omdat dit een (ongewenste) precedentwerking kan hebben.
Advies nodig over effectieve medezeggenschap?
Heeft u advies nodig over de ondernemingsovereenkomst of een effectieve samenwerking met de ondernemingsraad? Neem dan contact op met advocaat ondernemingsrecht Peter Verheijden
